Co to jest zachowek i komu się należy?

Czym jest zachowek?

Zgodnie z ustawową definicją, zachowek jest określoną częścią majątku spadkodawcy, która ustawowo należy się osobom z nim spokrewnionym (rodzicom, dzieciom, wnukom czy małżonkowi), niezależnie od woli wyrażonej w testamencie.

Głównym celem instytucji zachowku jest chronienie interesów osób najbliższych, które z pewnych względów nie zostały uwzględnione w testamencie zmarłego. Zazwyczaj przyjmuje on wartość określaną procentowo i wyliczaną na podstawie całego zostawionego po nim majątku.

Kto może otrzymać zachowek?

Osobami z urzędu uprawnionymi do otrzymania zachowku (nawet w przypadku pominięcia ich w oficjalnym testamencie) są następujące grupy: zstępni, czyli dzieci oraz wnuki spadkodawcy; jego małżonek oraz rodzice.

Od tej reguły istnieje jednak pewne odstępstwo, dzięki któremu nawet te wyżej wymienione osoby mogą zostać pozbawione prawa do zachowku. Wykluczone z prawa do otrzymania zachowku mogą być bowiem osoby, które same zrzekły się spadku lub prawa do jego dziedziczenia; osoby, które zostały wydziedziczone przez samego spadkodawcę; byli małżonkowie, jeśli rozwód został orzeczony z ich winy; a także osoby, które zostały uznane za niegodne do otrzymania zachowku.

Na kim ciąży obowiązek zapłaty zachowku?

W sytuacji, w której głównymi lub jedynymi spadkobiercami stają się osoby spoza kręgu najbliższych (np. konkubina, konkubent, niespokrewnieni itp.), to na nich spoczywa obowiązek uregulowania zobowiązania wobec osób, którym należy się zachowek. Ze względu na swoją specyfikę, a także stopień skomplikowania samych relacji – sprawy te często znajdują swój finał przed sądem.